چرایی ناتوانی کشور در جذب سرمایه‌های خارجی در فرصت پیش‌آمده پس از برجام در پنل تخصصی تحلیل و آسیب‌شناسی کشور در جذب سرمایه‌گذاری خارجی بررسی شد.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان، رئیس اسبق اتاق ایران در این پنل گفت: مرحوم هاشمی‌رفسنجانی بحث جریان اقتصاد رقابتی و آزاد را مطرح کرد تا به اقتصاد بخش خصوصی برگردیم، در سال‌های اول هم رشد و شرایط خوبی داشتیم، جذب سرمایه و حضور سرمایه‌گذاران خارجی را شاهد بودیم، کارهای بزرگی انجام شد و بعد که دور برگردان به قیمت‌گذاری روی همه کالاها زدیم، عقب گرد در اقتصاد داشتیم.
محسن جلال پور بیان کرد: در دهه 80 و دوره دوم دولت اصلاحات وقتی ثبات اقتصادی، ارتباط خارجی و شرایط مناسبی فراهم بود، شاید مهمترین دوره انجام برنامه‌ها همان دوره بود و وقتی به شرایط بد در ارتباط بین‌المللی، تحریم‌ها و گرفتاری‌های بعد از تحریم ها برمی‌گردیم یک عقب‌گرد را مشاهده می‌کنیم. وی ادامه داد: در سال‌های قبل از برجام رشد اقتصادی منفی داشتیم و از دوره برجام تا اواسط سال 95 یک حرکت جهشی در رشد اقتصادی ایجاد شد و حضور سرمایه‌گذار و هیأت‌های تجاری و اتفاقات مثبتی را شاهد بودیم.
جلال پور اضافه کرد: در دوره برجام که دوره طلایی در مجموعه کارهای اقتصادی قلمداد می‌شود، در مقطعی که همه چیز مهیا بود، اتاق بازرگانی پای کار بود، 200 هیأت تجاری در آمد و رفت بودند، 14 سفر خارجی داشتیم، هیأت‌های مختلفی را می‌دیدیم و همه چیز به این سمت پیش می‌رفت تا جذب سرمایه‌گذاری خوبی داشته باشیم.
وی تصریح کرد: اما از وقتی که ما از دیوار سفارت عربستان بالا رفتیم و موشک فرستادیم که اسرائیل باید نابود شود، دیگر حضور سرمایه‌گذاران و کشورهای اروپایی کمرنگ شد و سرمایه‌گذار این پالس را دریافت کرد که شرایط مناسبی برای حضور در ایران وجود ندارد. رئیس اسبق اتاق ایران ادامه داد: وقتی رئیس اتاق ایران بودم با 4 هزار و 500 سرمایه‌گذار خارجی ملاقات کردم، جلسه داشتم، آنها علاقمند به سرمایه‌گذاری در کشور بودند و ایران را بستر مناسبی برای هاب شدن در منطقه می‌دانستند، اما وقتی هیأت‌ها می‌آمدند از سوزن خیاطی تا فولاد در لیست بود و آنها سردرگم می‌شدند.
جلال پور افزود: بخش خصوصی به تمام و کمال پای کار جذب سرمایه‌گذاری خارجی است و هر زمان به بخش خصوصی بها دادند، اتفاقات خوبی را شاهد بودیم.
هیچ کشوری بدون کمک سرمایه‌گذار خارجی موفق نبوده است
در ادامه این پنل تخصصی، رئیس انجمن سرمایه‌گذاری خارجی در سخنانی تنها راه نجات کشورها را جذب سرمایه‌گذاری خارجی ذکر کرد و گفت: هیچ کشوری بدون کمک سرمایه‌گذار خارجی نتوانسته موفق باشد. سیدحسین سلیمی اظهار کرد: وقتی چین دروازه‌های کمونیستی را باز کرد به رشد اقتصادی 12 درصد رسید و با شدت تمام توانست، اقتصاد دوم دنیا شود و ویتنام که سال‌ها محل جنگ بود، امروز بزرگترین صادرکننده اتومبیل برقی شده است.
وی ابراز کرد: در جذب سرمایه‌گذار خارجی نه فقط بحث مادی مطرح است بلکه سرمایه‌گذار همچنین تکنولوژی، ارتباط بین‌المللی و تسهیلات ارزان‌قیمت را می‌آورد. وی از ناترازی در جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران سخن به‌میان آورد و افزود: یک درصد جمعیت دنیا را داریم اما یک درصد جذب سرمایه‌گذاری خارجی را نگرفتیم و باید قواعد و قوانینی که برای سرمایه‌گذاری خارجی داریم را اجرا کنیم، ریسک را کاهش دهیم و سرمایه‌گذاری را جذب کنیم.
فرهنگسازی برای جذب سرمایه‌گذاری ضروری است
در همین حال معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار کرمان نیز گفت: نیاز به 100 میلیون دلار سرمایه‌گذاری در کشور داریم و برای تامین مالی و ورود تکنولوژی به کشور باید سرمایه‌گذار خارجی داشته باشیم. امیر حسن‌زاده ادامه داد: مدل‌هایی در استان کرمان برای جذب سرمایه‌گذار ارائه داده‌ایم، اما در کف میدان دیدیم که هنوز کشور آن آرایش لازم برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی را نگرفته است.
وی بر فرهنگسازی برای جذب سرمایه‌گذاری تاکید و بیان کرد: وقتی از سرمایه‌گذاری خارجی می‌گوییم حتی راننده تاکسی که سرمایه‌گذار را از فرودگاه سوار می‌کند هم باید نگاه به سرمایه‌گذاری داشته باشد و درباره مزیت‌های سرمایه‌گذاری در ایران و یا استان صحبت کند، ولی این‌طور نیست. حسن‌زاده، شروع برنامه هفتم توسعه و آغاز به‌کار دولت و مجلس جدید را برای افزایش جذب سرمایه‌گذاری خارجی در کشور به فال نیک گرفت و ابراز کرد: در کرمان اقداماتی را برای جذب سرمایه کرمانی‌های غیرمقیم آغاز کرده‌ایم و جلسه‌ای در تهران با حضور آنها برگزار خواهیم کرد.
وی یادآور شد: معدن و صنایع پایین دستی آن پایه اصلی جذب سرمایه‌گذاری خارجی در استان کرمان است و سرمایه‌گذارانی از کشورهای حوزه خلیج فارس برای حضور در این بخش اعلام آمادگی کرده‌اند.
باید فعالیت های ریسک پذیر را بپذیریم
در ادامه عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این پنل گفت: مشکلات را باید احصا کنیم و به شرایط منطقه بر اساس حوزه کاری نگاه کرد و اقتصادی‌ها نیز باید به مسائل نگاه اقتصادی داشته باشند. علی آقامحمدی، خواستار سازماندهی، انسجام امور و تقسیم کار بین حوزه‌های مختلف توسط اتاق ایران شد و بیان کرد: باید فعالیت های ریسک پذیر را بپذیریم. وی با بیان اینکه سرمایه‌گذاری کشور در دهه 90 منفی بوده است، تصریح کرد: اعداد و آمار را به‌صورت کامل در اختیار داریم و نمی توانیم یک مورد را بگیریم و فقط آن را ملاک قرار دهیم، زیرا در این صورت دولت سیزدهم نیز می‌تواند بگوید رشد 12 درصد را در سال 1402 داشته است.
رئیس گروه اقتصادی دفتر رهبر معظم انقلاب اظهار کرد: آیا می‌توانیم فقط سال 93 را معیار برای عملکرد یک دولت 8 ساله قرار دهیم؟ باید ببینیم، نرخ رشد و تورم و سایر مسائل چه بوده است و در واقع مشکلات فقط تقصیر یک دولت نیست. آقامحمدی بیان کرد: اتاق بازرگانی باید بگوید ما هم هستیم و سهم ما این است و شروع به کار کردن کنند، الان این سازماندهی وجود ندارد و در اتاق چنین چیزی نیست در حالی که کمیسیون هست، اما تقسیم کار وجود ندارد.
وی تصریح کرد: آدم‌هایی که می‌خواهند، کار بزرگ کنند باید اطلاعات‌شان را از نظر سیاسی و ژئوپلتیک بالا ببرند نه اینکه در سطح عادی و حرف‌های کوچه و بازار نگه دارند و بخش سیاسی اتاق بازرگانی در این حوزه فعالیت کند تا راه را تشخیص دهند. آقامحمدی افزود: این‌طور نیست که غربی‌ها همه چیز را می‌خواستند به ما بدهند و ما گفتیم نه! نمی‌خواهیم، بلکه چنین چیزهایی نبوده است. وی یادآور شد: ما به دروازه مشترک برای ارتباط با دیگر کشورها و اعتماد کامل بین کشورها نیاز داریم و باید استانداردها بین کشورها را یکسان‌سازی کنیم.
