رئیس اتاق کرمان با اشاره به اینکه بهره وری در کشور موضوعی غریب و بیشتر به شوخی شبیه است و سرنوشت عجیبی دارد، گفت: افزایش بهره وری دیگر با توسعه اخلاقی و با ترویج محقق نمی شود و باید اقدام عملی و یک جراحی انجام داد.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان، سیدمهدی طبیب زاده، در سمینار آموزشی “کرمان، بهره وری و توسعه” به تاریخچه شکل گیری مفهوم بهره وری در ایران اشاره کرد و افزود: از برنامه چهارم توسعه به بعد مفهوم بهره وری در برنامه ریزی کشور مطرح شد اما به صورت مشخص صحبتی از آن نبود بلکه در آن زمان تشخیص داده شد اگر کشور بخواهد به سامان برسد باید دو برنامه چهار ساله با رشد اقتصادی هشت درصد داشته باشد اما ظرفیت های سرمایه گذاری با همه امکانات خود اجازه تنها پنج درصد رشد را می داد.
وی با اشاره به اینکه از همان ابتدا موضوع بهره وری به خوبی در ادبیات کشور جا نیفتاد و از معلوم به مجهول رسیدیم، ادامه داد: در هر برنامه توسعه، 30 درصد از رشد اقتصادی را برعهده بهره وری گذاشتند اما هیچگاه محقق نشد و اگر در همین مسیر پیش برویم بهره وری نمی تواند نقشی در توسعه اقتصادی داشته باشد و اگر امروز کاری برای بهره وری انجام ندهیم دیگر خیلی دیر می شود. طبیب زاده، با اشاره به اهمیت اصلاح قیمت حامل های انرژی در کشور برای رسیدن به موضوع بهره وری، تصریح کرد: تا زمانی که کشور سالانه حداقل صد میلیارد دلار مصرف انرژی غیرضروری داشته باشد هیچگاه نمی توانیم بگوییم بهره وری انجام شده است. تا زمانی که قیمت انرژی ارزان باشد به چه دلیلی خانواده ها، بنگاه های اقتصادی و دستگاه ها، بهره وری را مورد توجه قرار دهند؟
رئیس اتاق کرمان ادامه داد: تا زمانی که کشور تصمیم نگیرد جراحی های بزرگ اقتصادی انجام دهد، نمی توان انتظار داشت از این جلسات به رشد بهره وری برسیم، کشور نیازمند جراحی است که تبعاتی به دنبال دارد اما باید بایستیم تا کار انجام شود. طبیب زاده،همچنین به تصمیماتی که بر ضد بهره وری در کشور گرفته می شود، اشاره کرد و گفت: یکی از این تصمیمات ماده واحده ای است که مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال 1365 تصویب کرد و براساس آن برای حفظ مالکیت اراضی کشاورزی، دائر بودن مهمتر از موضوع بهره وری شده است و کشاورزان برای حفظ ملک خود مجبور به آبیاری زمین ها هستند.
وی اضافه کرد: در بررسی های میدانی مشخص شد بین 20 تا 25 درصد آب مصرفی گران قیمت صرف حفظ مالکیت می شود در حالی که می توان به روش های دیگر حفظ مالکیت را انجام داد و اصلاح این مسئله ضروری است. وی با بیان اینکه 20 درصد از مصرف آب کرمان یعنی یک میلیارد و 200 میلیون مترمکعب در سال معادن 8 خط انتقال آب از خلیج فارس است، اظهار کرد: با یک اصلاحیه می توان از هدر رفت این مقدار آب در کرمان جلوگیری کرد تا آب از جایی که بهره رو نیست در جایی استفاده شود که بهره وری بیشتری دارد. الزام اینکه آب در محل خود استفاده شود تاکید بر بی بهره ور بودن مصرف آب است.
طبیب زاده خاطرنشان کرد: کشور تحمل سعی و خطا و اتلاف منابع ندارد و اگر اقدام جدی و عملی صورت نگیرد و قوانین و مقررات لازم تشخیص داده نشود، چنین جلساتی نیز نتایج موثری نخواهد داشت. رئیس اتاق کرمان ادامه داد: در حوزه صنعت، معدن و کشاورزی اگر مصرف آب انجام شده را در نظر بگیریم، تولید انجام شده بهره ور نبوده و باید تقسیم کار کنیم تا در فاصله زمانی مشخص در کشاورزی و… درصدی از بهره وری داشته باشیم در غیر این صورت حضور در همایش ها، نمایشگاه ها، جلسات، نشریه ها، توصیه به بهره وری و… اگر اقدام عملی نداشته باشد، فایده ای ندارد.
وی با بیان اینکه خوشبختانه در استان کرمان به دلیل همراهی استاندار و ایستادگی بر مفاهیم ارزشمند، این نوید ایجاد شده که ساختارمند به سمت بهبود بهره وری حرکت کنیم، افزود: در استان به این جمع بندی رسیدیم که هدف عددی تعیین کنیم و با تقسیم کار و تنظیم برنامه، کار را پیش ببریم. اتاق کرمان هم آمادگی دارد، علاقه مند است و خود را موظف می داند پای کار باشد و نظرات مشاوره ای و موثر خود را ارائه دهد تا بتوانیم اقدام عملی را برای رشد بهره وری انجام دهیم.
استاندار: بهره وری از نیازهای اصلی کرمان است
استاندار کرمان، در ادامه این نشست ضمن قدردانی از اتاق کرمان برای فراهم کردن فرصتی برای آموزش در حوزه بهره وری و برنامه ریزی اظهار کرد: قرار است استان کرمان به صورت ویژه در حوزه بهره وری کار کند و ما از اندوخته های انجمن بهره وری برای ارتقا دانش مدیران استان و توجه جدی به حوزه بهره وری استفاده می کنیم.
محمدعلی طالبی، بهره وری را یکی از نیازهای اصلی امروز استان کرمان برشمرد و تصریح کرد: این موضوع هم به لحاظ ضرورت استفاده بهینه از سرمایه نیروی انسانی، امکانات و همچنین به دلیل چالش های موجود استان کرمان به ویژه در حوزه آب، منابع مالی بخش اقتصادی و گستردگی جغرافیایی، اهمیت دارد. وی با تاکید بر اینکه برنامه های استان در راستای توسعه و پیشرفت ایجاب می کند به موضوع بهره وری به صورت جدی تری نگاه کنیم، خاطرنشان کرد: اگر امروز در مسیر تحرک در توسعه استان حرکت می کنیم، بهره وری نیز یکی از کاتالیزورهایی است که در ایجاد این تحرک کمک می کند.
انطباق جهت گیری های توسعه ای استان با موضوع بهره وری
طالبی، جهت گیری های توسعه ای استان را منطبق با موضوع بهره وری دانست و گفت: مهمترین رویکرد در بخش معدن، جلوگیری از خام فروشی و فعال کردن ظرفیت های معدنی استان است و به دنبال ایجاد چرخه کامل تولید و زنجیره ارزش در بخش معدن و همچنین توسعه صنایع پایین دستی در حوزه صنعت و معدن هستیم. وی با بیان اینکه در موضوع استفاده بهینه از فرصت های معدنی به دنبال فعال کردن معادن حبس شده در استان هستیم، خاطرنشان کرد: همچنین در بخش کشاورزی ارتقای راندمان این بخش در استان به عنوان یکی از جهت گیری های اصلی دنبال می شود.
سیاست های منطبق با بهره وری محدودیت های قانونی دارند
استاندار کرمان با طرح این سوال که مصرف شش میلیارد متر مکعب آب در استان کرمان چه ارزشی ایجاد می کند؟ ادامه داد: در دهه های گذشته ارزش آب بسیار پایین بوده و سیاستگذاری ها نیز بر همان اساس انجام می شد اما امروز نه تنها کشور ما بلکه دنیا با کمبود آب مواجه شده و سیاستگذاری های ما منطبق با دهه های گذشته در حوزه کشاورزی اعمال می شود. وی با ابراز تاسف از اینکه سیاست های منطبق با بهره وری در حوزه های کشاورزی، صنعت، معدن و خدمات با محدودیت های قانونی مواجه است، گفت: اساساً امکان مدیریت چنین چالش های بزرگی وجود ندارد و ما در مفهوم بهره وری خودمان را به موضوعات ریز و کوچکی مشغول می کنیم و نتوانستیم روی موضوعات کلان متمرکز شویم.
استاندار کرمان با اشاره به اینکه رویکرد استان در مباحث اقتصاد دانش بنیان، هوش مصنوعی و فناوری های نوین، در راستای توسعه بهره وری است، ادامه داد: یکی از نکات مهمی که در استان کرمان باید روی آن کار کنیم مهارت های نیروی کار در استان کرمان هم در بُعد مهارت و هم در بُعد فرهنگ کار است.
شرایط نامناسب کرمان در بهره وری نیروی کار
وی با بیان اینکه استان کرمان در موضوع بهره وری نیروی کار شرایط خوبی ندارد، اظهار کرد: بعضی از موضوعات و مسائل که نیازمند تحرک جدی در توسعه استان است معطل بعضی از تصمیمات مانده و امروز به عنوان استاندار عرض می کنم پیگیری کار سرمایه گذار مهمتر از حضور به موقع در جلسات است. طالبی اضافه کرد: متاسفانه اولویت ها در سیستم اداری وجود ندارد و یکی از کارهایی که باید در راستای بهره وری انجام گیرد ایجاد این باور در سیستم اداری است که اگر یک روز زودتر کار اداری سرمایه گذار انجام شود، بهره برداری از طرح هم یک روز زودتر انجام می شود و می تواند برای کشور و استان آورده داشته باشد اما متاسفانه به این ارقام توجه نمی کنیم و پروژه هایی را به دلایل مختلف و گاهی دلایل غیرکارشناسی متوقف می کنیم غافل از اینکه توقف این پروژه روزی چند میلیون دلار برای استان زیان در بر دارد.
استاندار کرمان با تاکید بر اینکه مسئولان اداری باید توجه کنند که یک تاخیر در پاسخگویی به استعلام و یا تاخیر در تشکیل بعضی از جلسات تصمیم ساز، توقف پروژه ها چه خساراتی برای کشور به دنبال دارد، خاطرنشان کرد: کاری که امروز با همکاری اتاق کرمان انجام می شود، نمودی از شرایط تعاملی بسیار خوب در استان است که می توانیم از این شرایط بهره برداری کنیم.وی با اشاره به اینکه در نتیجه تعاملات انجام شده در استان بسیاری از طرح های بر زمین مانده به انجام رسیده، اضافه کرد: فضای تعاملی ایجاد شده بهترین فرصت است تا بهره وری خود را در بخش های مختلف ارتقا دهیم و این تنها بر عهده دولت یا بخش خصوصی نیست بلکه نیازمند همراهی همگانی است.
ضرورت ایجاد نظام حکمرانی بهره وری
طالبی، ایجاد نظام حکمرانی بهره وری را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: براساس این نظام همه دستگاه ها و بخش خصوصی ملزم می شوند در این حوزه و شاخص های بهره وری کار کنند و در سند تحولی”کرمان برفراز” نیز در این مسیر حرکت می کنیم و امیدواریم این همایش نقطه عطفی برای تصمیم سازی ها در حوزه بهره وری و ارتقای جایگاه استان کرمان باشد.
گفتنی است، این نشست با حضور مدیران ستادی استانداری، فرمانداران، مدیران دستگاه های اجرایی و بخش خصوصی استان کرمان برگزار شد. در این نشست سیدحمید کلانتری مدیرعامل انجمن بهره وری ایران، داوود دانش جعفری استاد دانشگاه علامه طباطبایی و حمیدرضا آشتیانی مدیرعامل شرکت مشاوره آریانا به بیان مطالب آموزشی پیرامون ارتقای بهره وری پرداختند.
