محسن جلال پور رییس اتاق ایران در یادداشتی به تبعات تاخیر در اجرایی شدن برجام و مقایسه شرایط انتظار و بلاتکلیفی فعلی در این رابطه با اثر آزبورن پرداخت. در این یادداشت آمده است:
در حال بازگشت از نخستین کنفرانس بين المللي سياست هاي صنعتي و تجاري براي توسعه صادرات هستم، باید هرچه زودتر خود را به نشست هیات عالی واگذاری برسانم؛ رییس جمهور روحاني چند دقیقه پیش سخنراني مهمی در این کنفرانس داشتند. نكته قابل توجه سخنان ایشان، طولاني شدن فاصله بين امضای برجام و اجرايي شدن آن است. ایشان به درستي به دوران انتظار و بلاتكليفي در مقطع فعلی اشاره کردند. موضوعی كه در هفته هاي اخير بارها درصحبت‌ها و نشست‌های مختلف به آن اشاره کرده‌ام و به نظرم به درستی در نطق ایشان گنجانده شده بود. موضوع این است که اقتصاد عرصه کنش‌ها و واکنش‌های طبیعی است. مردم و فعالان اقتصادی نیز به دنبال بیشینه کردن منافع خود هستند و زمانی که متوجه می‌شوند قرار است تغییری رخ دهد، متناسب با آن واکنش نشان می‌دهند. وقتی آقای رییس جمهور داشتند سخنرانی می کردند و به این قسمت رسیدند یاد “اثر آزبورن” افتادم.
شرکت کامپیوتری آزبورن (Osborne Computer Corporation) یک شرکت آمریکایی بود که در زمینه کامپیوترهای قابل حمل در اوایل دهه 80 میلادی فعالیت می‌کرد و جزو پیشروهای بازار در این زمینه بود. این شرکت، کامپیوترهای قابل حمل را طراحی و به بازار ارایه می‌داد، اما اشتباه بزرگی که آدام آزبورن – مالک شرکت – مرتکب شد این بود که در اوایل سال 1983، در مقابل خبرنگاران از عرضه محصول جدید شرکتش در آینده پرده برداشت. او نوید ارایه محصولی را داد که نسبت به محصول فعلی از همه نظر پیش رفته تر بود.
این عمل باعث شد که بسیاری از خریداران از خرید محصول فعلی انصراف داده و منتظر شوند که محصول جدید با کیفیت بهتر و قیمت پایین‌تر به بازار بیاید، با طولانی شدن زمان ارایه محصول جدید، که یکی از علل طولانی شدن آن کمبود سرمایه در گردش به دلیل عدم فروش محصول فعلی بود، شرکت آزبورن در سال 1985 ورشکست شد. بعد از این اتفاق این واقعه به اثر آزبورن شهرت یافت.
به طور کلی اثر آزبورن(Osborne effect) ترمی است که به عواقب ناخواسته اعلان زود هنگام یک شرکت در ارایه محصولات جدید بر فروش محصولات فعلی اشاره می‌کند که در آن شرکت از عواقب اعلان زودهنگام محصول جدید بی اطلاع است یا اینکه در مورد ارایه زمان محصول جدیدش اشتباه کرده و محصول دیرتر از موعد مقرر آماده خواهد شد. حال به نظر می رسد كشور در چنين انتظاري بسر مي برد.
