مقدمه
امروزه با توجه به بخش کشاورزی به عنوان یکی از فعالیت های مهم اقتصادی در هر کشور، خصوصاً در کشورهای در حال توسعه به عنوان امری بدیهی و انکار ناپذیر تلقی می گردد. مصداق آن در کشور ما تاکیدات و محوریت قراردادن این بخش نامه در برنامه های سوم و چهارم توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی می باشد.
به منظور دستیابی به اهداف برنامه ها، پیش بینی رشد ۶.۵ درصد در این بخش و رشد میزان سرمایه گذاری از تک رقمی به رقم پیش بینی شده دولت مردان و متولیان بخش کشاورزی را به این حقیقت رهنمون ساخت که نسبت به ایجاد موسسه مالی – اعتباری حمایت از سرمایه گذاری خاص در بخش اقدام نمایند. در این راستا دولت، براساس ماده ۱۲ قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی و به استناد ماده (۶) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مصوب ۱۳۷۹ و هیات وزیران در جلسه های مورخ ۲۵ اسفند ماه ۱۳۸۱ و ۲۷ فروردین ماه ۱۳۸۲ اساس نامه شرکت مادر تخصصی صندوق حمایت از تو سعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی را تصویب نمود.
به این ترتیب شرکت مادر تخصصی صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی با هدف حمایت از تولیدکنندگان بخش کشاورزی فعالیت خود را آغاز و در این مدت توانست با مشارکت تشکل ها و تعاونی های بخش، ۳۴ مورد از صندوق های غیر دولتی را به صورت ملی و منطقه ای تاسیس نماید که از این تعداد ۴ مورد صندوق ملی ( عشایری، طیور، دام و لبنی ) و ۳۰ مورد صندوق استانی می باشند.
از ابتدای سال ۱۳۸۵ اولین جلسه اطلاع رسانی موضوع صندوق استان کرمان با حضور مدیران استانی و ستادی سازمان و تشکل های تولیدی برگزار گردید و در ادامه آن با اطلاع رسانی از طریق رسانه های گروهی، سایت های خبری و نشریات محلی و نیز جلسات متعدد تبیین جایگاه صندوق در سرمایه گذاری های جدید بخش با مسئولان زیر بخش ها و نماینده تشکل های تولیدی در امور دام و طیور، زراعت و باغبانی و صنایع تبدیلی و روستایی و عشایری در بخش کشاورزی و مدیران سازمان انجام شد که پیگیری های لازم توسط کار گروه کارشناسی سازمان و کمیته های فرعی که وظیفه انسجام تشکل های تولیدی موجود و ایجاد تشکل های جدید در زیر بخش های فاقد تشکل جهت خرید سهام و سرمایه گذاری در صندوق را دارند انجام و روند تشکیل این نهاد طی گردید که در راستای اهداف فوق الاشاره درخصوص درآمدهای تحصیلی از ماده ۱۲ قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی، سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اخذ مجوز از هیات محترم دولت و فروش املاک مازاد توانست درآمدی بالغ بر ۱۸ میلیارد ریال از بابت سهمیه اعلامی وزارت متبوع به حساب خزانه دولت واریز و مراحل بعدی آن طی شود.
صندوق استان کرمان با مشارکت ۱۹۰ تشکل تولیدی در زمینه های فعالیت دام و طیور، زراعت و باغبانی، صنایع تبدیلی و عشایری در تاریخ ۲۶ فروردین ماه ۱۳۸۶ با سرمایه ۷.۱۱۵.۳۰۰.۰۰۰ ریال تحت شماره ثبتی ۷۹۴۸ اداره کل ثبت و اسناد و املاک استان کرمان تاسیس گردیده که هم اکنون با سرمایه بالغ بر ۳۲.۶۷۰.۰۶۰.۰۰۰ ریال و تحت پوشش قراردادن اکثر تشکل های زیر بخش کشاورزی توانسته است منشا خدمات ارزنده ای در بخش باشد.
امید است با تقویت تشکل های زیر بخش کشاورزی و مشارکت این تشکل ها در سرمایه گذاری صندوق های غیر دولتی و کاهش تصدی گری های دولت طبق اصل ۴۴ قانون اساسی در هر چه شکوفاتر شدن بخش کشاورزی و افزایش تولیدات قدم های موثری در خودکفایی کشور برداشته شود.
جایگاه بخش کشاورزی در استان کرمان
استان کرمان به عنوان پهناورترین استان کشور از جمله محدود استان هایی است که از شرایط آب و هوایی بسیار متنوعی برخوردار بوده و این موهبت الهی ضمن ارتقاء ویژه جایگاه کشاورزی استان، زمینه تولید بالغ بر ۷۰ نوع محصول باغی و ۵۰ نوع محصول زراعی را فراهم آورده، به طوری که از کل جمعیت شاغل استان ۰۴/۲۸ درصد در بخش کشاورزی مشغول به کار می باشند.
ضمناً ارزش افزوده این بخش ۱/۲۹ درصد ارزش افزوده بخش های مختلف اقتصادی استان و ۵/۶ درصد ارزش افزوده بخش کشاورزی کشور است.
این استان با بیش از ۴۸۵ هزار هکتار باغ و تولید متجاوز از یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن محصولات باغی و بیش از ۳۳۲ هزار هکتار سطح زیر کشت محصولات زراعی با تولیدی بالغ بر سه میلیون و ۷۰۰ هزار تن محصول، از جمله استان های برتر و برجسته کشور در بخش کشاورزی به شمار می رود.
پسته، طلای سبز کرمان با سطحی بیش از ۳۰۰ هزار هکتار ( ۷۰ درصد از باغ های پسته کشور ) به عنوان مهم ترین منطقه پسته کاری خاورمیانه و جهان محسوب می شود و وجود افتخاراتی چون:
رتبه اول سطح زیر کشت گردوی کشور، رتبه اول سطح زیر کشت و تولید محصولات گلخانه ای و وجود منطقه جیرفت و کهنوج با امکان تولید محصول در تمام فصول ( که لقب هند کوچک ایران را برای این منطقه به ارمغان آورده است ) تماماً نشانه لطف خداوند منان و بیانگر سخت کوشی و توانمندی مردان و زنان این استان کویری است.
استان کرمان با بیش از ۶ میلیون واحد دامی به عنوان یکی از قطب های دامداری کشور محسوب می شود. پرورش بالغ بر ۶ میلیون قطعه مرغ گوشتی در هر دوره، وجود ۶۰۶۷۳ کندوی زنبور عسل و علی رغم کویری بودن منطقه احداث ۶۹ مرکز پرورش ماهیان سرد آبی و گرم آبی و یک مرکز پرورش میگو برگ زرینی بر صنعت تولیدات دامی استان است.
صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی استان کرمان:
نظر به ضرورت های یخش کشاورزی با توجه به امکانی که قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی ( ماده ۱۲ ) در اختیار سازمان جهاد کشاورزی استان قرار داده است در سال ۱۳۸۵ نسبت به تشکیل صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی استان کرمان اقدام گردید.جلسه مجمع موسس در تاریخ ۲۲ اسفند ماه ۱۳۸۵ با حضور تشکل های بخش کشاورزی تشکیل گردید و در تاریخ ۱۵ فروردین ماه ۸۶ صندوق استان با سرمایه اولیه ۷.۱۱۵.۳۰۰.۰۰۰ ریال فعالیت خود را آغاز نمود.
ضرورت تشکیل صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی استان کرمان
۱- ایجاد یک نهاد برخاسته از بخش کشاورزی با رویکرد مالی – اعتباری
۲- تقویت نرخ رشد سرمایه گذاری و تشکیل سرمایه در گردش
۳- جلوگیری از فرار سرمایه از بخش
۴- سهیم کردن تولید کنندگان و بهره برداران در فرآیند تصمیم سازی و تصمیم گیری
۵- ایجاد مکانیزمی برای استفاده بهینه از یارانه ها و هدفمند کردن یارانه ها
۶- بالا بردن نرخ بهره وری
۷- نقش اساسی و مهم مشارکت تولید کنندگان در تامین اعتبارات و امکان حل مشکل اعتباری از طریق تجمیع سرمایه های اندک و پراکنده تولید کنندگان
۸- کاهش تشریفات زاید و دست و پا گیر اخذ تسهیلات از منابع رسمی مانند بانک ها و موسسات مالی
اهداف و وظایف صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی استان کرمان:
۱- اعطای تسهیلات و انجام حمایت های مالی تولید کنندگان سهامدار و متقاضیان سرمایه گذاری در بخش کشاورزی.
۲- عرضه وثایق و تضمین لازم به بانک ها و موسسات مالی بر حسب تقاضای سهامداران برای دریافت اعتبار از بانک ها و سایر موسسات داخلی
۳- دریافت کمک های مالی، اعتبار و هر گونه تسهیلات از دولت، بانک ها و سایر شرکت ها و موسسات داخلی و خارجی.
۴- حمایت از تولید کنندگان در برابر بحران ها و نوسانات ناشی از تولید و بازار و ریسک سرمایه گذاری.
۵- جذب مستمر منابع مالی تولید کنندگان به منظور افزایش سرمایه
۶- تامین نقدینگی جهت بازارهای عرضه مستقیم تولیدات نهایی به منظور ایجاد ثبات قیمت ها و تنظیم بازار
۷- کمک به افزایش ظرفیت تولید و بهبود کارایی
۸- بازاریابی به منظور عرضه محصولات در بازارهای هدف ( داخلی و خارجی )
۹- مشارکت در تهیه و اجرای طرح های تحقیقاتی مرتبط با حمایت از تولید کنندگان بخش کشاورزی.
۱۰- کمک به اجرای برنامه های ترویجی در ارتقای بهبود و دانش فنی و آموزش نیروی انسانی شاغل در بخش کشاورزی.
۱۱- کمک به بیمه محصولات، ضمانت صادرات و ضمانت سرمایه گذاری
۱۲- سایر عملیات و فعالیت های مجاز مرتبط با حمایت از سرمایه گذاری در بخش کشاورزی استان کرمان.
سرمایه و تعداد سهامداران:
صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی استان کرمان در تاریخ ۱۵ فروردین ماه ۱۳۸۶ با تعداد ۱۹۰ تشکل و سرمایه اولیه ۷.۱۱۵.۳۰۰.۰۰۰ ریال تاسیس گردید. در مرحله اول افزایش سرمایه در تاریخ ۲۹ آذر ماه ۱۳۸۶ به مبلغ ۱۰.۶۷۵.۹۶۰.۰۰۰ ریال و تعداد ۱۹۸ تشکل ارتقاء یافت. در مرحله دوم افزایش سرمایه در تاریخ ۸ فروردین ماه ۱۳۸۷ سرمایه صندوق به مبلغ ۲۶.۳۹۵.۵۶۰.۰۰۰ ریال و تعداد سهامداران به ۲۵۲ تشکل افزایش یافت که نهایتاً در شهریور ماه سال جاری سرمایه صندوق به ۳۲.۶۷۰.۰۶۰.۰۰۰ ریال رسیده است که ۵۱ درصد آن متعلق به بخش خصوصی و ۴۹ درصد دولتی می باشد.
جدول میزان سرمایه گذاری زیر بخش ها در صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی استان کرمان
۱- نام زیربخش: زراعت، مبلغ سرمایه گذاری: ۱۱.۹۶۴.۰۴۰.۰۰۰، تعداد تشکل: ۲۲۸، درصد سرمایه گذاری: ۳۳/۴۵
۲- نام زیربخش: عشایری، مبلغ سرمایه گذاری: ۲۹۰.۷۰۰.۰۰۰، تعداد تشکل: ۵، درصد سرمایه گذاری: ۱۰/۱
۳- نام زیربخش: دام و طیور، مبلغ سرمایه گذاری: ۱۷۰.۰۰۰.۰۰۰، تعداد تشکل: ۲، درصد سرمایه گذاری: ۶۴/۰
۴- نام زیربخش: صنایع تبدیلی، مبلغ سرمایه گذاری: ۸۴۰.۰۰۰.۰۰۰، تعداد تشکل: ۱، درصد سرمایه گذاری: ۱۸/۳
۵-نام زیربخش: منابع طبیعی، مبلغ سرمایه گذاری: ۱۵۲.۰۰۰.۰۰۰، تعداد تشکل: ۱۴، درصد سرمایه گذاری: ۵۸/۰
۶-نام زیربخش: شیلات، مبلغ سرمایه گذاری: ۴۵.۰۰۰.۰۰۰، تعداد تشکل: ۱، درصد سرمایه گذاری: ۱۷/۰
۷-نام زیربخش: شرکت مادر تخصصی، مبلغ سرمایه گذاری: ۱۲.۹۳۳.۸۲۰.۰۰۰، تعداد تشکل: ۱، درصد سرمایه گذاری: ۴۹
جمع مبالغ سرمایه گذاری: ۲۶.۳۹۵.۵۶۰.۰۰۰، جمع تعداد تشکل ها: ۲۵۲، درصد سرمایه گذاری: ۱۰۰
اعضای هیات مدیره، مدیرعامل و بازرس:
- آقای جواد سلطانی نژاد از شرکت مادر تخصصی صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی رییس هیات مدیره
- آقای محمد خواجویی از اتحادیه شرکت های تعاونی عشایری استان کرمان نایب رییس هیات مدیره
- آقای محمد رضا اسلاملو از اتحادیه شرکت های تعاونی تولید روستایی استان کرمان منشی هیات مدیره
- آقای علی محمدی از اتحادیه شرکت های تعاونی روستایی شهرستان رفسنجان عضو هیات مدیره
- آقای رمضان ماشین چی از اتحادیه شرکت های تعاونی روستایی استان کرمان عضو هیات مدیره
- آقای حسن زحمت کش خارج از سهامداران، مدیر عامل
- آقای عباس مهران به نمایندگی از اتحادیه شرکت های تعاونی تولید روستایی شهرستان رفسنجان بازرس اصلی
تسهیلات پرداختی به اعضاء:
- دوره ۵ ماهه منتهی به ۳۱ شهریور ماه ۸۶ ۵.۲۱۷.۵۹۶.۶۰۸ ریال
- سال مالی منتهی به ۳۱ شهریور ماه ۸۷ ۳۵.۱۵۵.۵۸۶.۴۸۶ ریال
- سال مالی منتهی به ۳۱ شهریور ماه ۸۸ ۵۳.۷۰۲.۹۴۶.۷۹۲ ریال
- از ۱ مهرماه ۸۸ تا کنون ۲.۲۲۸.۶۰۰.۰۰۰ ریال
- جمع: ۹۶.۳۰۴.۷۲۹.۸۸۶ ریال
تسهیلات دریافتی از صندوق مادر تخصصی:
- سال مالی منتهی به ۳۱ شهریور ماه ۸۷ : ۵.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
- سال مالی منتهی به ۳۱ شهریور ماه ۸۸ : ۳.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
- جمع : ۸.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
تسهیلات دریافتی از بانک کشاورزی در سال منتهی به ۳۱ شهریور ماه ۸۸: ۱۰.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
ضمناً درخواست ما به التفاوت تسهیلات با توجه به توافق نامه فی ما بین صندوق مادر و بانک کشاورزی به سرپرستی محترم بانک کشاورزی استان کرمان ارسال گردیده که مقرر گردید مبلغ پنجاه میلیارد ریال توسط آن بانک تسهیلات در اختیار صندوق قرار گیرد.
- وجه دریافتی از محل آبیاری قطره ای از سازمان جهاد کشاورزی در سال مالی منتهی به ۳۱ شهریور ماه ۸۸: ۳۸.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
- وجه دریافتی از محل آبیاری قطره ای از سازمان جهاد کشاورزی مهرماه ۸۸: ۶.۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
- جمع: ۴۴.۵۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
- کمک بلا عوض پرداختی به کشاورزان بابت آبیاری قطره ای تا ۳۱ شهریور ماه ۸۸: ۶.۶۱۵.۵۱۶.۰۵۷ ریال
همچنین تعدادی طرح آبیاری قطره ای در کارگروه سازمان جهاد کشاورزی مطرح و مصوب گردیده که در حال انجام طرح مربوطه می باشند که پس از اتمام و تایید نهایی، کمک بلاعوض توسط صندوق پرداخت خواهد شد.
در ضمن مبلغ ۱۶.۵ میلیارد ریال بابت قرارداد اصلاح شیوه های آبیاری با سازمان جهاد کشاورزی استان منعقد که وجه فوق به حساب صندوق واریز گردیده است.
فعالیت های شرکت خدمات کشاورزی صندوق حمایت از توسعه استان کرمان:
سرمایه پرداخت شده:
- نام عضو: صندوق حمایت از توسعه استان کرمان، درصد سهم: ۹۹ درصد، مبلغ واریزی: ۳۹۶.۰۰۰.۰۰۰ ریال
- نام عضو: صندوق حمایت از توسعه استان فارس، درصد سهم: نیم درصد، مبلغ واریزی: ۲.۰۰۰.۰۰۰ ریال
- نام عضو: صندوق حمایت از توسعه استان سیستان و بلوچستان، درصد سهم: نیم درصد، مبلغ واریزی: ۲.۰۰۰.۰۰۰ریال
- جمع: ۴۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
- مشارکت با اتحادیه تعاونی های عشایری استان کرمان جهت خرید جو ۳.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال.
- مشارکت با اتحادیه تعاونی های تولید ارزوئیه جهت تولید بذر گندم: ۱.۲۵۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال.
- مشارکت با اتحادیه تعاونی های تولید ارزوئیه جهت توزیع کود شیمیایی: ۳۹۲.۰۰۰.۰۰۰ریال.
- خرید سم برای اتحادیه تعاونی های تولید روستایی استان کرمان: ۱.۴۶۹.۵۵۰.۷۲۰ ریال
- مشارکت با شرکت بسته بندی و انجماد ۱۱۰ جهت خرید ۱۷ تن مرغ زنده: ۲۵۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال
تهیه طرح به منظور احداث کارگاه درجه بندی و بسته بندی خرما در منطقه امیر آباد ماهان
- سود قابل تقسیم دوره مالی ۱۰ ماهه منتهی به ۲۹ اسفند ماه ۱۳۸۷: ۳۸۰.۳۲۶.۳۴۱ ریال.
- سود قابل تقسیم دوره مالی ۳ ماهه منتهی به ۳۱ خرداد ماه ۱۳۸۸: ۱۵۷.۵۲۷.۴۰۹ ریال.
