چندی است که خبر تخریب بخش هایی از کلوت های شهداد در رسانه ها منتشر شده است . کلوت ها سازه های طبیعی هستند که در اثر فرسایش تدریجی زمین در طول هزاران سال به وجود آمده اند .
این پدیده به عنوان یکی از پدیده های منحصر به فرد طبیعی در دنیا مطرح است و همه ساله تعداد زیادی گردشگر را به دل کویر کرمان می کشاند .
( لطفا ادامه مطلب را کلیک نمایید – مخصوص دریافت خبرنامه از طریق ایمیل )
البته آسیب ساندن به کلوت های شهداد بدون سابقه نیست . نصب تیرهای انتقال برق و برگزاری مانور نظامی در چند سال پیش اقداماتی بودند که خواسته و ناخواسته به کلوت های شهداد آسیب وارد کردند .
اقدام اخیر شرکت مخابرات در احداث جاده برای دستیابی به یکی از کلوت های مرتفع جهت نصب دکل و آنتن تقویت تلفن همراه اما رخداد جدیدی است که از جهات گوناگون قابل بحث و بررسی است .
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی و صنایع و معان استان کرمان ، در نشست کمیسیون گردشگری اتاق کرمان معاونت توسعه و سرمایه گذاری و رییس این کمیسیون و همچنین معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان و اعضای این کمیسیون حضور داشتند .
ضرورت تشکیل این جلسه پرداختن به مساله تخریب کلوت ها بود و از همان ابتدای جلسه مشخص بود که همه نگاه ها به معاون گردشگری سازمان میراث کرمان دوخته شده است .
“مسعود دهقانی ” نایب رییس کمیسیون گردشگری اتاق کرمان اولین سخنران نشست بود و همانگونه که قابل پیش بینی بود به عنوان اولین نفر گلایه های خود را از عدم حفاظت کلوت ها آغاز کرد .
” دهقانی ” اعتقاد داشت شرکت مخابرات استان کرمان می توانست برای انجام پروژه خود با حساسیت بیشتری اقدام کند .
وی با اشاره به این موضوع که از ابتدای سال جاری تا کنون حدود 150 هزار نفر این منطقه دیدن کرده اند ، تصریح کرد : باید حفاظت از مناطق گردشگری در کنار توسعه گردشگری مورد توجه جدی باشد .
نایب رییس کمیسیون گردشگری اتاق کرمان از محراب های مسجد امام (ره ) کرمان هم سخن گفت و ضمن اشاره به این که محراب های این مسجد نیز در معرض خطر قرار دارند ، ابراز امیدواری کرد در آینده شاهد حساسیت بیشتر روی مواریث فرهنگی و تاریخی و مناطق گردشگری کرمان باشیم.
” معین زاده ” عضو هیات مدیره انجمن هتلداران نیز در ابتدای صحبت های خود از میراث کرمان برای ورود به موقع به موضوع تقدیر کرد .
وی اقدامات دوستداران گردشگری و طبیعت را هم ارزشمند دانست .
” معین زاده ” اطلاع و آگاهی مدیران را در عدم بروز چنین مشکلاتی موثر دانست . نکته جالب توجه در سخنان ” معین زاده ” اشاره به این نکته بود که چنانچه به هر دلیلی به مواریث فرهنگی و تاریخی و اماکن گردشگری صدمه ای وارد شود ، این صدمه باعث ایجاد خسارت به بخش های خصوصی فعال در زمینه گردشگری نظیر آژانس های مسافرتی و هتل ها خواهد شد . حقیقتی قابل تامل که نباید از آن به سادگی گذشت .
” محمد علی گلابزاده ” محقق و نویسنده مشهور کرمانی نیز در این نشست لفظ فاجعه را برای تخریب مواریث فرهنگی به کار برد و تصریح کرد : در سال های اخیر شاهد فاجعه هایی از این دست بوده ایم .
وی تخریب سر در کتابخانه ملی کرمان با وجود همه تذکرات داده شده ، تخریب خانه سردار و تخریب کلیسا را مصداق هایی از این دست دانست .
” گلابزاده ” سکوت مردم کرمان در مقابل این تخریب ها را باعث ایجاد لطمه ای بزرگ به کرمان بیان کرد و هشدار داد : باید ترتیبی داده شود که تحت هیچ شرایطی اجازه نصب دکل مخابراتی در آن منطقه داده نشود و تلاش کنیم از مانده آثار تاریخی کرمان حفاظت کنیم .
معاون گردشگری میراث کرمان در سکوت با تکان دادن سر صحبت های ارایه شده توسط جمع را تایید می کرد و البته ظاهر آرام وی نشان این داشت که حرف هایی برای گفتن دارد .
جلسه با صحبت های رییس کمیسیون گردشگری اتاق ادامه یافت .
” سید محمد ابراهیم علوی” اما از دیدگاهی دیگر و البته اداری به موضوع پرداخت و تصریح کرد برای همه اقداماتی که مورد نظر جمع است باید در چهارچوب دستورالعمل های مصوب حرکت کرد تا به نتیجه مطلوب رسید .
وی برگزاری این جلسه را برای تبادل افکار و چاره جویی برای حل مشکل دانست و نه انتقاد از سازمان میراث فرهنگی .
نظر معاون توسعه و سرمایه گذاری اتاق این بود که نباید به صورت مقطعی کاری را انجام داد و فعالیت باید به گونه ای دایمی و قانونی و بازدارنده باشد که همگان به آن پایبند باشند .
در ادامه انتظارها با آغاز سخنان معاون گردشگری میراث فرهنگی استان به سر آمد .
” محمد حسین تجلی ” قبل از هر چیز گفت : کلوت ها پدیده ای منحصر به فرد هستند . جمله ای که بیانگر این مساله بود که حتما سازمان میراث بیشتر از همه به ارزش وجودی کلوت ها آگاه است و البته دلسوز تر .
ادامه صحبت های ” تجلی ” نشان از دل پر درد این مقام مسوول میراث فرهنگی داشت . وی سعی می کرد در عین رعایت جانب احتیاط به گونه ای شفاف مساله را باز کند .
دقیقا بر عکس تفکر عوام ، سازمان میراث فرهنگی صاحب کلوت ها نیست و تولیتی بر این پدیده ها ندارد ! منطقه کلوت ها در حیطه عملکرد اداره کل منابع طبیعی است و البته این مساله از نظر قانونی مورد توجه است .
این به این معناست که هر چند سازمان میراث فرهنگی برای جلوگیری از آسیب رسیدن بیشتر به کلوت ها اقدام کرد و اجرای پروژه را متوقف کرد اما به نظر می رسد چنانچه بحث به محاکم قضایی برسد ، تیغ سازمان میراث آن گونه که باید ببرد نخواهد برید .
این مساله جمع را به این نتیجه رساند که در این بحث دچار فقدان و ضعف قانون هستیم .
” تجلی ” گفت :ما با توسعه مناطق مختلف استان مخالف نیستیم اما پیش از این برای انجام هر گونه عملیات عمرانی در محدوده فضاهای گردشگری از سازمان میراث استعلام می شد و تا آنجا که من اطلاع دارم در مورد اخیر این اتفاق رخ نداده است .
معاون سازمان میراث فرهنگی استان عدم وجود طرح توسعه مدون برای منطقه را هم در این مساله دخیل دانست . دلیل آن را هم این گونه بیان کرد که چنانچه طرح توسعه مدونی وجود داشته باشد ، فرآیند عملیاتی کردن آن نیز مشخص است و چگونگی عملکرد دستگاه های اجرایی مختلف در این طرح هم حتما مشخص خواهد بود . در آن حالت است که همه دستگاه های ذیربط با لحاظ کردن همه شرایط در فرآیند توسعه گام برمی دارند .
البته ” تجلی ” در بخشی دیگر از صحبت های خود بر اطلاع رسانی بیشتر و جلب توجه عوام به مسایل گردشگری استان هم تاکید کرد . اعتقاد درست و منطقی وی با بیان شیوا این مساله را روشن کرد که ما باید هم در بخش قواعد و دستورالعمل ها و هم در بخش ایجاد فرهنگ حساس بودن در مردم فعال باشیم .
البته همین که از صحبت های ” تجلی ” استنباط شد که از نظر قانونی میراث فرهنگی استان هم اکنون شاید بیش از توان خود ورود کرده است ، جمع راضی شدند و البته بعد از آن به بحث و تبادل نظر در خصوص ارایه راهکار پرداختند .
کمیسیون گردشگری اتاق با استناد به ماده 76 قانون برنامه پنجم توسعه کشور که اتاق های بازرگانی را مکلف می کند چنانچه در جایی با ضعف و یا عدم وجود قانون مواجه شد مراتب را پس از کار کارشناسی به شورای گفتگوی دولت با بخش خصوصی بفرستد ، برای این مهم اقدام خواهد کرد ؛ اما پیش از آن باید چاره ای آنی و کوتاه مدت برای توقف روند کار فعلی اندیشیده شود .
شاید بتوان از استاندار کرمان خواست با درایتی که همه در وی سراغ دارند و با شناخت و توجهی که وی از جاذبه های گردشگری استان دارد ، بتوان فعلا از آسیب رساندن بیشتر به کلوت ها جلوگیری کرد .
