اهم عملکرد گمرک جمهوری اسلامی ایران

اهم عملکرد گمرک جمهوری اسلامی ایران در محدوده زمانی ۱ تیرماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ۸۷ در جهت برنامه های دولت ( در راستای محورهای عدالت گستری، خدمت رسانی به مردم، تعالی مادی و معنوی جامعه، تمرکز زدایی، نگاه ویژه دولت به استان های محروم، اصلاح ساختارها و تقویت بعد نظارت) و همچنین برنامه های تحول اقتصادی در گمرک به شرح زیر می باشد. لازم به ذکر است که این تنها بخشی از عملکرد گمرک، و نه همه آن، می باشد.
۱- توسعه صادرات غیر نفتی از طریق:
– شفاف سازی و جمع آوری بخش نامه های به صورت موضوعی و ابلاغ به گمرکات.
– اتخاذ روش های مناسب جهت جلوگیری از جعل فرم ها و اسناد گمرکی مانند استفاده از بارکد، هولگرام و…
-تمرکز زدایی، جهت دهی و سازماندهی گمرکات اجرایی در جهت پاسخ گویی مستقیم به ارباب رجوع به نحوی که از مراجعه آن ها به مرکز کاسته شود.
–    بررسی امکان استقرار طرح انتخاب مسیر در گمرکاتی که فاقد این سیستم می باشند.
–    برگزاری جلسات با تشکل ها و اتحادیه ها ی صادراتی جهت بررسی مسایل و مشکلات آنان با گمرکات.
–    تفویض اختیار به گمرکات اجرایی جهت انجام امور.
–    انجام ارزیابی سیار کالاهای صادراتی در انبار و یامحل تولید کالا.
–    استرداد حقوق ورودی کالاهای مصرف شده در کالاهای صادراتی.
ارزش کالاهای صادراتی غیر نفتی در مدت زمان یاد شده در حدود ۱۲۰۲۷.۳ میلیون دلار بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۱۲.۲۷ درصد افزایش یافته است.
همچنین وزن کالاهای غیر نفتی در مدت زمان یاد شده در حدود ۲۰۹۱۷.۷ هزار تن بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۳.۶۵ درصد کاهش یافته است.
صادرات:
ارزش صادرات ( میلیون دلار ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۱۰۷۱۲.۵ و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۱۲۰۲۷.۳ و درصد تغییرات ۱۲.۲۷ بوده است.
وزن صادرات ( هزار تن ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۲۱۷۰۹،۲ و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۲۰۹۱۷،۷  و درصد تغییرات، منفی ۳،۶۵ بوده است.
۲. تسهیل در واردات کالا و مواد اولیه از طریق:
•    گسترش و توسعه مدیریت ریسک جهت حذف تشریفات زائد و یکسان سازی تشریفات گمرکی در گمرکات کشور.
•    تداوم اجرای طرح کاهش مراحل ارزیابی کالا در گمرکاتی که تا کنون این امر در آنها عملیاتی نشده است.
•    تشکیل گمرکات اختصاصی جهت ترخیص تجهیزات پزشکی، دارو، لوازم آرایشی و بهداشتی و مواد خوراکی آماده مصرف.
•    اجرایی نمودن کنوانسیون ATA.
•    رسیدگی به موارد اختلاف ارزش بین گمرکات اجرایی و صاحبان کالا.
•    تداوم کار پالایش به منظور بازنگری مجدد ارزش ها و ارسال سی دی های اصلاحی و تکمیلی به گمرکات اجرایی در پایان هر فصل.
•    چاپ پروانه ورودی به روی کاغذ واتر مارک و استفاده از بارکد و هولوگرام جهت جلوگیری از جعل پروانه های وارداتی.
•    نظارت بر اجرای کنوانسیون های گمرکی.
•    تقویت ترخیص غیابی و افزایش دقت و سرعت در ترخیص مرسولات پستی.
•    ارتباط مستمر گمرکات مرزی با کشورهای همسایه به منظور رفع توقف وسایط نقلیه حامل کالا و هماهنگ سازی زمان فعالیت گمرکات طرفین و سایر موارد مرتبط.
ارزش کالاهای وارداتی در مدت زمان یاد شده در حدود ۳۸۳۹۶،۵ میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶- ۲۳،۶۰ درصد افزایش یافته است.
همچنین وزن کالاهای وارداتی در مدت زمان یاد شده در حدود ۳۰۸۲۰،۲ هزار تن بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۲۲،۰۳ درصد افزایش یافته است.
واردات:
ارزش واردات ( میلیون دلار ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۳۱۰۶۵.۲ و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۳۸۳۹۶.۵ و درصد تغییرات ۲۳،۶۰ بوده است.
وزن واردات( هزار تن ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۲۵۲۵۶.۴ و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۳۰۸۲۰.۲ و درصد تغییرات ۲۲.۰۳ بوده است.
۳- توسعه ترانزیت از طریق،:
•    کنترل و نظارت ردیف های مرزی تسویه نشده از طریق پست الکترونیکی.
•    اقدام جهت اجرایی کردن مانیفست الکترونیکی در راستای اجرای موافقت نامه فال
•    تمرکز زدایی در رویه ترانزیت جهت مراجعه کمتر ارباب رجوع به مرکز و پاسخ گویی مستقیم به ارباب رجوع در گمرک اجرایی.
•    تفویض اختیار انجام ترانزیت اداری و ترانزیت شخصی به گمرک شهید رجایی.
•    بررسی عملکرد و نتایج دستگاه های X-Ray، GPS و ارتباطات ماهواره ای در کنترل کالاهای ترانزیتی
•    تعامل و همکاری با سایر سازمان های ذیربط جهت تسریع در امر نرانزیت کالا از قلمرو کشور.
•    وزن کالاهای ترانزیت شده از قلمرو کشور در مدت زمان یاد شده در حدود ۴۰۸۷.۸ هزار تن بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۱۱.۵۱ درصد افزایش یافته است.
•    همچنین ارزش کالاهای ترانزیت شده از قلمرو کشور در مدت زمان یاد شده در حدود ۱۳۸۲۳۷.۴ میلیارد ریال بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۴۰.۸ درصد افزایش یافته است.
ترانزیت:
وزن ترانزیت ( هزار تن ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۳۶۶۵.۹  و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۴۰۸۷.۸  و درصد تغییرات ۱۱.۵۱  بوده است.
ارزش ترانزیت ( میلیارد ریال ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۹۸.۷۷ و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۱۳۸۲۳۷.۴ و درصد تغییرات ۴۰،۸  بوده است.
۴- تجارت چمدانی با کشورهای مستقل مشترک المنافع ( CIS )
ارزش کالاهایی که از طریق تجارت چمدانی به کشورهای مستقل مشترک المنافع ( CIS ) در مدت زمان یاد شده صادر گردیده است در حدود ۳۳۲۹۲.۸ هزار دلار بوده است. که نسبت به مدت زمان مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۱۲.۷ درصد کاهش یافته است. همچنین وزن کالاهایی که از طریق تجارت چمدانی به کشورهای مستقل مشترک المنافع (CIS )  در مدت زمان یاد شده صادر گردیده است در حدود ۲۳۶۷۹.۸ تن بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۲۷.۴۳  درصد کاهش یافته است.
صادرات از طریق تجارت چمدانی:
ارزش صادرات از طریق تجارت چمدانی ( هزار دلار ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۳۷۹۰۵.۱ و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۳۳۲۹۲.۸ و درصد تغییرات، منفی ۱۲.۱۷ بوده است.
وزن صادرات از طریق تجارت چمدانی (تن ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۳۲۶۳۱.۸  و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۲۳۶۷۹.۸ و درصد تغییرات، منفی ۲۷.۴۳ بوده است.
۵- صادرات از طریق بازارچه های مرزی:
ارزش کالاهایی که در مدت یاد شده از طریق بازارچه های مرزی به کشورهای همسایه صادر گردیده است در حدود ۲۶۳.۶ میلیون دلاز بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۸۶ در حدود ۱۹.۹۷ درصد افزایش یافته است. همچنین وزن کالاهایی که در مدت زمان یاد شده از طریق بازارچه های مرزی به کشورهای همسایه صادر گردید است در حدود ۵۳۳.۶ هزار تن بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۱۰.۵ درصد افزایش یافته است.
صادرات از طریق بازارچه های مرزی:
ارزش صادرات از طریق بازارچه های مرزی ( میلیون دلار ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۲۲۲.۴  و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۲۶۳.۶ و درصد تغییرات، منفی ۱۸.۹۷  بوده است.
وزن صادرات از طریق بازارچه های مرزی (هزار تن ) از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۶- ۴۸۲.۹ و از ۱ تیر ماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ بهمن ماه ۱۳۸۷- ۵۳۳.۶ و درصد تغییرات ۱۰.۵  بوده است.
۶- تلاش در جهت کاهش قاچاق کالا
– یکنواخت نمودن عملکرد گمرکات در زمینه پرونده های قاچاق با صدور بخش نامه ها و دستورالعمل های لازم.
– حضور فعال در کمیته ها و کارگروه های ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و جلسات کمیته های کارشناسی ستاد مبارزه با مواد مخدر.
– طراحی و ایجاد سیستم جامع قضایی در گمرک شهریار. ضمناً استقرار این سیستم در سایر گمرکات اجرایی نیز در برنامه قرار گرفته است.
تعداد کل پرونده های قاچاق تشکیل شده در مدت زمان یاد شده برابر ۲۱۱۰۷ فقره بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۱۷.۷ درصد کاهش یافته است.
همچنین ارزش کل پرونده های قاچاق تشکیل شده در مدت زمان یاد شده برابر ۱۷۳۳.۰میلیارد ریال بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود۹.۵ درصد افزایش یافته است.
قاچاق:
تعداد کل پرونده های قاچاق از ۱ تیر ماه ۱۳۸۶ لغایت ۳۰ دی ماه ۱۳۸۶- ۲۵۶۴۶ فقره و از ۱ تیر ماه ۸۷ لغایت ۳۰ دی ماه ۱۳۸۷- ۲۱۱۰۷ فقره می باشد و درصد تغییرات منفی ۱۷.۷ فقره می باشد.
ارزش کل پرونده ها از ۱ تیر ماه لغایت ۳۰ دی ماه ۱۳۸۶- ۱۵۸۲.۷ فقره و از ۱ تیر ماه لغایت ۳۰ دی ماه ۱۳۸۷- ۱۷۳۳.۰ فقره می باشد و درصد تغییرات منفی ۹.۵ فقره می باشد.
۷- در آمدهای گمرکی
از آن جا که درآمد حاصل از دریافت عوارض و حقوق ورودی کالاهای وارد شده به کشور، سومین منبع درآمد کشور می باشد و بنابراین از اهمیت خاصی برخوردار می باشد، با تلاش شبانه روزی کارکنان صدیق و دلسوز گمرک، میزان درآمدهای گمرکی از ۱ تیرماه ۱۳۸۷ لغایت ۳۰ آذر ماه ۱۳۸۷ بالغ بر ۲۹۶۰۳.۹ میلیارد ریال بوده است که نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۸۶ در حدود ۳۳.۵ درصد افزایش یافته است.
۸- مبارزه با فساد و پیش گیری از تخلفات و پاسخ گویی به شکایات
•    تهیه و تدوین شاخص های اختصاصی ارزیابی عملکرد سال ۱۳۸۷ گمرک ایران.
•    ارزیابی عملکرد گمرکات بر اساس شاخص های اختصاصی و عمومی.
•    نظارت بر وضعیت اوراق شماره دار، پلمپ، و هولوگرام ها در گمرکات اجرایی و رسیدگی به پرونده های کسری، فقدان و یا سرقت.
•    بازرسی مستمر از گمرکات.
•    فعال سازی کمیته پیشگیری و مبارزه با رشوه در راستای آیین نامه ابلاغی مذکور.
•    بررسی و پاسخ گویی به شکایات واصله.
•    برخوردهای قانونی با متخلفانی که اعمال و رفتار خلاف شئون شغلی یا اداری داشته اند.
•    بررسی گزارشات مربوط به تخلفات در ترانزیت داخلی و خارجی، صادرات صوری و قاچاق سوخت و اتخاذ تمهیدات لازم به منظور جلوگیری از ارایه اسناد جعلی.
۹- استفاده از فن آوری های نوین در امور گمرکی
– اجرای پروژه آسیکودا و استقرار و توسعه سیستم های مکانیزه ترانزیت ، کدینگ، ارزش، اظهار از راه دور ( اظهار الکترونیکی کالا )، مانفیست الکترونیکی، انتخاب اتوماتیک ارزیاب، مانیتورینگ، مدیریت ریسک، مدیریت کیفیت، گذر مرزی، ارسال و دریافت اطلاعات، تعیین خودکار و مسیرهای ترانزیتی، مدیریت مشارکتی ( نظام پیشنهادات ) در تصمیم گیری ها.
۱۰- شفاف سازی، اطلاع رسانی و روابط عمومی
– انتشار ماهنامه آمارهای صادرات، واردات، ترانزیت، قاچاق و …
– انتشار کتابچه راهنمای مراجعان به گمرک، بروشور مسافری و حج.
– انتشار هفته نامه گمرک.
انتشار سالنامه آماری صادرات و واردات و ترانزیت سال ۱۳۸۶.
– مصاحبه مدیران ارشد سازمان با مطبوعات و رسانه های خبری در خصوص موضوعات مختلف گمرکی.
– کسب نظرات مردم از طریق پست صوتی، پست الکترونیکی و پرسش نامه های کاغذی.
– استقرار سیستم تلفن گویا در گمرکات کشور.
– نظر خواهی از مراجعین.
۱۱- همکاری های بین المللی گمرکی
– پیگیری روند تشریفات قانونی موافقت نامه ها و کنوانسیون های گمرکی:
•    موافقت نامه همکاری گمرکی با کشورهای سریلانکا و آفریقای جنوبی.
– حضور فعال در اجلاس های بین المللی گمرکی، اقتصادی و تجاری.
– همکاری بین المللی در زمینه اعمال رویه های گمرکی و مبادله اطلاعات جهت مبارزه با قاچاق کالا و سایر تخلفات گمرکی.
– همکاری و انجام هماهنگی های لازم با کشورهای همسایه ( عراق و پاکستان ) در مورد ایجاد گمرکات جدید و تخصصی.
– مطالعه و بستر سازی لازم در گمرکات جهت الحاق به سازمان جهانی تجارت.
۱۲- سایر اقدامات
•    ملاقات های ریاست کل با بازنشستگان گمرک، حق العملکاران، رسانه های گروهی.
•    برگزاری کارگاه آموزشی تدوین سند.
•    همکاری با ستاد مرکزی مبارزه با مواد مخدر.
۱۳- برنامه های تحول اقتصادی در گمرک
طرح تحول اقتصادی در کشور با هفت محور مطرح گردیده است که یکی از این محورها تحول در نظام گمرکی می باشد. راستای این محور، شش برنامه تحت هشت پروژه در گمرک تعریف گردیده است که در زیر به اختصار نام این هشت پروژه و درصد پیشرفت آن ها ذکر می گردد.
۱-    تجهیز مبادی ورودی و خروجی به دستگاه های کنترلی ۱۷ درصد.
۲-    طرح آمایش گمرک ۵۲ درصد.
۳-    ایجاد گمرکات اختصاصی ۷۰ درصد.
۴-    ارتقای سلامت اداری ۵۸ درصد.
۵-    اصلاح لایحه قانون امور گمرکی ۹۴ درصد.
۶-    سیستم پنجره واحد تجاری ۳۳ درصد.
۷-    سیستم ارزش وب بنیاد ۲۸ درصد.
۸-    سیستم آسیکودای جهانی ۲۵ درصد.